کلیه و سلامت بانوان

خانم ها نسبت آقایان به انرژی کمتری نیاز دارند ولی نیاز آنها به بعضی از ویتامینها و مواد معدنی خاص بیشتر از آقایان است. تغییرات هورمونی همراه با قاعدگی بارداری و یائسگی به این معنی است که زنان بیشتر در معرض خطر کم خونی و پوکی استخوان قرار دارند بنابراین باید ،آهن ،کلسیم، منیزیوم، ویتامین D ،اسید فولیک بیشتری مصرف کنند. منابع غذایی آهن: شکلات تلخ ۶۹-۴۵ درصد ،جگر، گوشت قرمز، مرغ، لوبیای سفید، سیب زمینی پخته و گوجه پخته، منابع غذایی کلسیم:ماست ،پنیر ،شیر منابع غذایی منیزیوم:آجیل، نان سبوس دار، سبزیجات با برگ سبز، منابع غذایی ویتامین D :ماهیهای روغنی مثل ماهی تون و سالمون مواد غذایی غنی شده با ویتامین D ،جگر، زرده ی تخم مرغ منابع غذایی اسید فولیک:جگر ،اسفناج لوبیا چشم بلبلی و کاهو
پتاسیم یک ماده ی معدنی در خون است که برای عملکرد صحیح عضلات و قلب ضروری است. مقادیر کم یا زیاد پتاسیم در خون میتواند خطرناک باشد. آیا لازم است بیماران کلیوی مصرف غذاهایی که پتاسیم زیادی دارند را در رژیم غذایی خود محدود کنند؟ جواب این سؤال به مرحله ی بیماری کلیوی و داروهای مصرفی که میزان پتاسیم خون را تغییر می دهند بستگی دارد.

تغذیه سالم

بدن شما برای این که درست کار کند به انرژی نیاز دارد و این انرژی را از غذاهایی که میخورید به دست می آورد. داشتن یک رژیم متعادل با انواع و اقسام غذاها بسیار مهم میباشد، چرا که این رژیم بر روی سلامتی بدن اثر مثبتی می گذارد. برای داشتن تغذیه ی سالم باید رژیم غذایی متعادل داشته باشید. رژیم غذایی متعادل یعنی از همه ی گروههای غذایی زیر در طول روز استفاده کنید گروههای غذایی بدین شرح هستند: (۱) غلات مثل ،نان ،برنج، سیب زمینی، ماکارونی و..... (۲) میوه ها و سبزیجات (۳) شیر و لبنیات (۴) غذاهای پروتئینی مثل گوشت، ماهی، تخم مرغ، آجیل (۵) شیرینیها و روغنها پنجمین گروه غذایی هستند که باید مصرف کنید البته مصرف روزانه این گروه باید خیلی کم باشد. علاوه بر گروههای غذایی بالا باید روزانه به مقدار کافی آب و غذاهای فیبرداری چون نان سبوس دار، میوه و سبزیجات استفاده کنید.
این توصیه ها کلی هست و برای زنان باردار، کودکان و افراد با بیماریهای خاص،بیماریهای قلبی، کلیوی و... متفاوت است و باید با متخصص علوم تغذیه مشورت کنند.

تغذیه در بیماران کلیوی مزمن

رژیم غذایی بخش مهمی از درمان بیماران کلیوی محسوب میشود. بیماران کلیوی ممکن است محدودیت مصرف پروتئین داشته باشند که در این صورت یک منبع مهم تأمین انرژی روزانه خود را از دست میدهند. این کمبود، با تشخیص متخصص تغذیه میتواند با قندهای ساده شکر، مربا، آبنبات و.... یا چربیهای غیر اشباع روغن کانولا روغن زیتون و ... در رژیم غذایی جبران شود.
بیماری کلیوی فشارخون و سدیم معمولاً باهم در ارتباط هستند. بیماران کلیوی با تشخیص پزشک ممکن است به محدودیت سدیم در رژیم غذایی نیاز داشته باشند که در این صورت باید با روش خواندن برچسبهای روی موادغذایی آشنا شوند. سدیم در بیشتر مواد غذایی وجود دارد ولی بیشتر در نمک طعام و یا غذاهایی که در آنها از نمک استفاده شده مثل انواع سسها غذاهای کنسرو شده، گوشتهای فرآوری شده ،(سوسیس کالباس ،و... ،چیپس ،پفک، بیسکوئیتهای نمکی)کراکرها سوپهای آماده و ...یافت میشود.
در این بیماران کلیه ها نمیتوانند فسفر را به خوبی دفع .کنند. این امر باعث زیاد شدن فسفر در خون میشود و افزایش فسفر در خون عوارض زیادی مانند از دست رفتن کلسیم استخوانها و رسوب کلسیم در عروق ،دارد، در نتیجه استخوانها ضعیف و شکننده می شوند مصرف کمتر غذاهایی که فسفر بالا دارند میتواند از افزایش فسفر خون و از هدر رفتن کلسیم استخوان جلوگیری کند. غذاهایی که فسفر زیادی دارند شامل لبنیات مثل ،شیر ،پنیر ماست و بستنی - لوبیا، نخود فرنگی و عدس آجیل و کره بادام زمینی- نوشیدنیهایی مثل شکلات داغ دلستر و نوشابه ی مشکی هستند.

فقط مکملها و داروهایی را که پزشکتان تجویز کرده است مصرف کنید به طور کلی بیماران کلیوی که در مراحل اولیهی بیماری قرار دارند لازم نیست میزان مایعات مصرفی خود را محدود کنند. در صورت لزوم، پزشک میزان مایعات مورد نیاز روزانه را مشخص میکند.

تغذیه سالم در بارداری

رعایت رژیم غذایی سالم در طی بارداری بسیار مهم است ممکن است اشتها در این دوران زیاد شود ولی چون افزایش وزن اضافی در دوران بارداری میتواند مشکل ساز باشد و کاهش وزن بعد از زایمان را سخت میکند زنان باردار نباید بیش از حد لازم غذا بخورند برای خانمهایی که قبل از بارداری وزن طبیعی داشته اند افزایش ۱۶-۱۱ کیلوگرم وزن در طی بارداری طبیعی است.
زنان باردار باید غذاهایی که کلسیم، آهن و فولیک اسید زیادی دارند را بیشتر مصرف کنند چون جنین از همان ابتدای بارداری برای رشد به این مواد غذایی نیاز دارد.
خانمهای باردار باید مکمل فولیک اسید مصرف کنند؛ توصیه میشود مصرف فولیک اسید از ۳ ماه پیش از اقدام به بارداری شروع و تا هفته ۱۲ بارداری ادامه یابد مصرف فولیک اسید خطر تولد جنین با نقایص لوله ی عصبی را کاهش میدهد.
زنان باردار باید از مصرف هر ماده ای که ویتامین A زیادی دارد مثل جگر و مکملهای ویتامین A پرهیز کنند چون مقادیر زیاد ویتامین A میتواند به جنین آسیب برساند. همچنین زنان باردار باید مقدار کافئین مصرفی خود را کم .کنند کافئین در شکلات، چای، قهوه، نوشابه و نوشیدنی انرژی زا و برخی از مُسکنها وجود دارد مصرف زیاد کافئین خطر سقط جنین یا تولد نوزاد با وزن پایین را افزایش میدهد.

با توجه به سن جنس وضعیت جسمانی، قد و وزن خود، می توانید مقادیر مورد نیاز مواد غذایی خود را تخمین بزنید.

نکاتی برای رژیم غذایی سالم

در بین وعـده های غذایی اگر گرسنه شدید میوه بخورید.
از غذاهای بخارپز شده استفاده کنید.
غذاهای سالم مثل میوه و سبزیجات ،ماهی، مرغ، نان سبوس دار و ماست را بیشتر مصرف کنید.
مصرف غذاهای ناسالم مثل غذاهای سرخ کردنی، فست فودها، غذاهایی که شکر زیادی دارند غذاهای پرچرب، سوسیس و کالباس، چیپس، پفک و نوشابه را کم کنید.