سنگ دستگاه ادراری یکی از ناراحت کننده بیماری ها است شیوع آن در مردان بیش از زنان است. بیشتر در دهه سوم تا پنجم زندگی دیده میشود. انواع مختلف سنگ ادراری وجود دارد ولی اغلب سنگها از اگزالات کلسیم در لگنچه کلیه، مثانه و در پیشابراه دیده می شود. اندازه سنگ کلیه از چند میلیمتر تا چند سانتی مترمتغییر است و ممکن است منفرد یا متعدد باشد.
- آیا شما سابقه سنگ دستگاه ادراری دارید؟
- برای جلوگیری از عود سنگ دستگاه ادراری چه می توان کرد؟
- آیا رژیم غذائی در ایجاد سنگهای ادراری موثر است؟ چقدر باید آب و مایعات مصرف کرد؟
چه مقدار آب خوردن مهم نیست چقدر ادرار داشتن مهم است. ممکن است فردی در محیطی گرم زندگی کند یا فعالیت روزانه اش زیاد باشد، روزی 8 لیوان آب بخورد ولی بدلیل تعریق زیاد باز کافی نباشد. فرد آنقدر آب بخورد که روزانه بیش از2 لیتر ادرار داشته باشد و نباید هیچ وقت احساس تشنگی کند،همیشه قبل از آنکه احساس تشنگی کنید آب بنوشید. افزایش مصرف مایعات باعث افزایش میزان ادرار و کاهش غلظت مواد محلول در ادرار و بروز کمتر سنگ میشود.
آیا استفاده از آب معدنی نسبت به آب شهر مزیتی دارد؟
استفاده از آب معدنی یا آب چشمه هیچ تفاوتی نسبت به آب لوله کشی شهری در پیشگیری از سنگهای ادراری ندارد و مهم مقدار مصرف آب است نه نوع آن.
مصرف زیاد پروتئین چه نقشی در بروز سنگ ادراری دارد؟
افزایش مصرف پروتئین حیوانی یک عامل خطر برای تشکیل سنگهای ادراری در مردان و در زنان بعد از کاهش مصرف پروتئین حیوانی میدهد. انواع گوشت خطر عود کنندگی سنگهای کلیوی را دارد. اگر فردی سابقه سنگ کلیه اسید اوریکی دارد باید ماهی و مرغ کمتری بخورد، این مواد از برنامه غذایی نباید حذف شوند بلکه فقط محدود شوند.
آیا کسانی که کلیه سنگ ساز دارند، باید مصرف مواد غذایی کلسیم دار را قطع کنند؟
خیر ! تفکری که می گوید افراد با سابقه سنگ کلیه نباید لبنیات بخورند کاملا غلط است. چون اولا برخی افراد مثل زنان باردار و کسانی که دچار پوکی استخوان هستند بدنشان به کلسیم اضافه نیاز دارد ثانیا در برخی موارد سنگ کلیه توصیه به مصرف بیشتر کلسیم می شود. مثلا در سنگ های اگزالات کلسیم اگر فرد کلسیم بیشتری مصرف کند این کلسیم در روده به اگزالات متصل میشود و اصلا از روده جذب نمیشود و به این ترتیب یون اگزالات که افزایش آن در ادرار باعث تشکیل اگزالات کلسیم است اصلا وارد بدن نمی شود.
قطع مصرف لبنبات اشتباه است چون لبنبات بهتر منبع کلسیم برای بدن است و اگر به بدن نرسد، پس از مدتی خطر پوکی استخوان و آسیب جدی به دندان ها را در پی دارد. هر فرد روزانه دو واحد لبنیات احتیاج دارد . هر واحد لبنبات معادل یک لیوان شیر یا یک قوطی کبریت پنیر است. مصرف داروهای حاوی مکملهای کلسیم در صورتی که نیاز به انجام آزمایش اندازه گیری کلسیم ادرار 24 ساعته باشد بلامانع است.
از چه غذاهایی باید پرهیز کرد؟
تعیین نوع رژیم غذائی بر اساس آزمایشات خون و ادرار می باشد که علت سنگ سازی را مشخص می کند مثلاً: در مواردی که دفع اگزالات ادرار بیشتر از حد طبیعی باشد بیمار باید از غذاهایی که حاوی مقدار زیاد اگزالات هستند مانند: اسفناج ،چغندر، جعفری ،شوید، توت فرنگی ،سبوس گندم، ریواس، بعضی از انواع آجیل مانند بادام زمینی، گردو، بادام ، بنشن(لوبیا - باقالا) نوشابه شکلات و فلفل کمتر استفاده کند.